Kiến trúc Romanesque – Phong cách kiến trúc Châu Âu Trung Đại

Kiến trúc Romanesque hay còn gọi là phong cách kiến trúc Roman sở hữu những nét thiết kế riêng biệt, vô cùng đặc sắc. Chắc hẳn nhiều quý độc giả đang rất tò mò về phong cách kiến trúc này. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Kiến trúc roman là gì?

Kiến trúc Romanesque là phong cách kiến trúc Châu Âu Trung Đại, đặc trưng bởi các vòm nửa hình tròn. Kiến trúc Roman có thể bắt đầu sớm nhất là vào thế kỉ VI, vào thế kỉ XI là mốc được nhiều người công nhận nhất. Phong cách Romanesque là sự kết của của các phong cách kiến trúc La Mã cổ đại, Byzantine cùng với các truyền thống địa phương. Ở nước Anh nó được gọi là kiến trúc Norman. Vào thế kỉ thứ 12, kiến trúc Romanesque được phát triển thành kiến trúc Gothic với các vòm nhọn.

Sự ra đời và phát triển của kiến trúc Romanesque

Một khoảng thời gian sau khi đế chế La Mã sụp đổ, các nhà nước Đông, Tây Âu lâm vào thời kỳ đen tối, các nhà nước phong kiến được thành lập, trong đó có sự ra đời của triều đại Karalinger. Năm 800, khi Charlemagne đăng quang hoàng đế, đế quốc này tồn tại trong khoảng thời gian ngắn đến khi bị người Normandes xâm lược: thời gian từ năm 843 đế năm 911.

Nền kiến trúc Trung và Tây Âu thế kỷ 11, thế kỷ 12 có tên gọi là kiến trúc Romanesque, hay còn gọi là phong cách Roman. Kiến trúc phong cách Romanesque trải dài trên một bình diện rộng, phát triển chủ yếu ở các nước Tây Âu và Trung Âu gồm: Pháp, Anh, Ý, Bỉ, Hà Lan, Tây Ban Nha…khi các thành phố bắt đầu gượng dậy nhưng bộ mặt kiến trúc của nhiều công trình còn thô sơ.

Nền văn hoa đô thị lúc bấy giờ không khác xa với văn hóa lãnh địa nông thôn trước đó ít lâu bởi các tầng lớp dân đô thị cũng vừa mới ở nông thôn ra, họ đã là các thể hệ thị dân đầu tiên.

Tuy vậy từ thế kỷ 10, nông nghiệp và thủ công nghiệp đã phục hồi và phát triển, người dân đã xây nhà không chỉ bằng gỗ, mà còn bằng gạch, đá, để xây nhà như người La mã cổ đại.

Hơn 10 quốc gia dân tộc ở Trung Âu và tây Âu đã chính thức tiến vào xã hội phong kiến với nền kinh tế tự nhiên và trật tự xã hội tương đối ổn định.

Thông tin được tham khảo tại: https://vi.wikipedia.org/

Đặc điểm kiến trúc Roman

Vào giai đoạn Romanesque tiền kỳ, mái nhà được làm bằng gỗ và rất dễ cháy. Vì thế thời kỳ này không có để lại nhiều vết tích cho đời sau. Thời gian tiếp theo, kiến trúc Romanesque dần dần sẽ tiến thêm bước mới, chúng ta có thể nhận biết kiến trúc Romanesque dựa vào những đặc điểm sau:

Phong cách Romanesque chịu ảnh hưởng của kiến trúc La mã cổ đại và kiến trúc Byzantine, do một số khu vực của kiến trúc Romanesque nằm trong biên giới Đế quốc La Mã trước đây.

Kiến trúc Romanesque không nhiều, chỉ nằm rải rác ở các địa phương.

Phong cách Romanesque không đa dạng, phần lớn kiến trúc tôn giáo như nhà thờ, tu viện và các công trình kiến trúc có tính phòng thủ của giai cấp phong kiến.

Kiến trúc không có quy mô lớn và cầu kỳ như kiến trúc la mã cổ đại. Phần nhiều của công trình mặt ngoài thô ráp, ít yếu tố trang trí, kiến trúc nặng nề, hệ cửa sổ và cửa đi có kích thước nhỏ.

Về kết cấu, sử dụng nhiều các cuốn cửa trụ, vòm nôi và bán cầu, các loại mái vòm bằng chất liệu  đá, với kỹ thuật còn hạn chế nên mặt bằng kiến trúc Romanesque thường chỉ vuông, tròn, hay hình chữ thập la tinh.

Phía Tây nhà thờ Romanesque nổi bật với 2 hay nhiều tháp cao, những tháp này có trụ tròn, có dáng hình học, trong khi đó ở phía Đông phần thân nhà thờ được cắt bằng 1 cánh ngang.

Bàn thờ được đặt ở phía Đông của nhà thờ để hướng về phía Jerusalem(là một thành phố ở Trung Đông, nằm trên một cao nguyên thuộc dãy núi Do Thái giữa Địa Trung Hải và Biển Chết) và tầng hầm mộ đặt dưới thành phần này của kiến trúc Romanesque.

Các kiểu kiến trúc romanesque điển hình

Kiến trúc Basilica Romanesque theo tôn giáo

Bắt nguồn từ mô hình basilica thời kỳ La mã cổ đại. Thế nhưng cấu tạo và chức năng của nhà thờ Roman thay đổi khá nhiều. Các nhà thờ theo kiến trúc Roman thường ít gian, nhà 3 nhịp và có phần cao ở giữa. Mặt bằng được kéo rộng với nhiều gian, chiều dài lớn gấp nhiều lần so với chiều ngang. Ở phần sảnh được biến hóa phức tạp, kết thức với một không gian 3 nhanh rộng rãi với 4 mái vòm: Mái vòm ở giữa lớn, 3 mái vòm còn lại 3 phía nhỏ.

Hệ cửa sổ được làm vành tròn, các hàng cột hiên, cửa cuốn chi theo chiều ngang. Do phần hạn chế kỹ thuật xây bằng đá vì thế nhà thờ phong cách Romanesque có chiều cao tương đối thấp chỉ khoảng 20m.

Kiến trúc romanesque ở các tu viện

Đặc điểm kiến trúc Roman ở tu viện rất đa dạng. Trong khoảng thế kỷ thứ X tư viện phong cách Romanesque nổi lên ở khắp các vùng Châu Âu. Vì thế đặc thù cũng rất đa dạng theo mỗi vùng, mỗi địa phương.

Các tu viện thời kỳ này thường sở hữu sân trong với 4 mặt được vây quanh bởi hành lang, hệ vòm, một đến 2 cột. Các vòm này thường thô và nặng lúc đầu, về sau sẽ càng trở nên thanh thoát. Nhìn vào giữa sân của các tu viện quý vị sẽ thấy tượng chúa linh thiên, hoặc các đài phun nước.

Kiến trúc romanesque ở các dinh thự và thành quách

Kiến trúc Romanesque ở các dinh thự, thành quách có những đặc điểm nổi bật:

Bề ngoài tường thành kiên cố, chắc chắn, được xây dựng bởi các vật liệu có sẵn từ địa phương như đá, gỗ, gạch…Mặt trên của tường thành thiết kế theo kiểu răng cưa để binh lính có thể núp bắn. Phần răng cưa này có thể nhô ra bên ngoài, tạo lỗ hở để thả đá xuống quân địch. Tùy vào quy mô của tòa thành để xây dựng từ 1 đến 2 lớp tường thành.

Thành quách được bố trí ở những vị trí hiểm, có thể khống chế toàn bộ các khu vực cửa sông hay cửa biển.

Dinh thự, thành quách được thiết đặt những hào sâu để bảo vệ và phòng thủ khi có chiến tranh xảy ra.

Trên tòa thành quách là những vọng lâu, nơi đây binh lính có thể quan sát, phục vụ cho việc bố trí các lỗ châu mai.

Kiến trúc romanesque ở các lâu đài

Khác với nhà thờ  và tu viện, đặc điểm kiến trúc Roman thường khá đặc biệt. Bởi nơi đây chính là nơi cố thủ của các vua chúa. Vị trí xây dựng lâu đài thường ở những nơi hiểm trở trên đồi cao.

Tường lâu đài chủ yếu được xây bằng gạch đá chắc chắn, ít các khe hở nhỏ. Nhìn bề ngoài trông rất thô và cảm giác nặng nề. Để đáp ứng nhu cầu sử dụng cho các vua chúa, gia tộc hoàng gia, các tầng trên thường bố trí thêm các phòng ăn, phong ngủ.

Kỹ thuật xây dựng kiến trúc phong cách Romanesque

Cột trụ chính là phần không thể thiếu trong những công trình kiến trúc Romanesque. Những cột trụ cần phải uốn có sóng, đồng thờ phải phù hợp với các kích thước của tường nhà.

Các họa tiết trang trí trên cột không cần phải nhất quán. Chúng có thể đa dạng nhưng đảm bảo sự tinh xảo. Có thể chạm khắc hoa văn, chạm khắc hình đầu người, hình thú.

Phần tường được xây dựng kiên cố bằng đá, hay các lớp vữa dày. Kỹ thuật xây dựng kiến trúc romanesque thường được hình thành từ những người thợ dân gian, vì thế không có nhiều sự uyển chuyển.

Các công trình kiến trúc Romanesque nổi bật trên thế giới

Tháp Luân Đôn

Tháp Luân Đôn hay tháp Trắng là một tòa tháp nằm ở vị trí trung tâm thành phố của Anh. Kiến trúc được lấy cảm hứng từ kiến trúc Roman, được xây dựng từ những năm 1080 như một nhà nguyện.

Tu viện Vézelay

Tu viện Vézelay được hoàn thiện vào năm 1150, nhà thờ sở hữu nhiều bức tượng và tác phẩm điêu khắc bằng đá quý hiếm. Ngay từ mặt tiền của tu viện, hình ảnh mái vòm lớn đồ sộ rất đặc trưng của phong cách romanesque khiến nhiều du khách thích thú.

Nhà thờ Aachen

Nhà thờ Aachen hay nhà thờ Hoàng đế Đức thuộc trường phái kiến trúc Romanesque được xây dựng bởi Charlemagne vĩ đại. Nhà thờ thuộc Công giáo Roma nằm ở miền Tây của nước Đức và là một trong những nhà thờ lâu đời nhất Châu Âu.

Nhà thờ Parma

Khi nhắc về kiến trúc Roman không thể không nhắc đến nhà thờ Parma ở Ý. Nhà thờ được xây dựng vào năm 1059, có phòng rửa tội và tháp chuông riêng biệt. Các phòng rửa tội được giữ riêng biệt vì không ai được phép vào nhà thờ khi chưa làm lễ rửa tội.

Nhà thờ Lund

Nhà thờ Lund thuộc Bắc Âu là công trình kiến trúc bằng đá lâu đời nhất ở Thụy Điển xuất hiện khoảng thế kỷ XII.

Nhà thờ Cefalù

Nhà thờ Cefalù thuộc thành phố cùng tên tại Ý được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Mang đặc điểm kiến trúc roman, nhà thờ được xây dựng làm nơi thờ cùng, đồng thời là một pháo đài bảo vệ thị trấn.

Nhà thờ San Miniato al Monte

Nhà thờ San Miniato al Monte đặt tại Ý được trang trí bằng đá cẩm thạch trắng và xanh lục, với tông màu thanh lịch. Phần mái được làm bằng gỗ – đây là loại vật liệu chính được sử dụng cho mái của các tòa nhà theo phong cách Romanesque thời kỳ đầu.

Nhà thờ Monreale

Nhà thờ Monreale xây dựng năm 1172 theo kiến ​​trúc Norman. Nơi đây nổi tiếng với các bức tranh khảm Byzantine. Điểm thú vị phải nói đến là những viên gạch làm bằng những mảnh vàng thật. Ngay cả những bức tranh ghép cũng được lắp ráp một cách tỉ mỉ bởi những người thợ Byzantine.

Một vào kiểu kiến trúc romanesque khác:

Tu viện Maria Laach, Đức

Các công trình kiến trúc roman ở việt nam

Nhà thờ Tân Định – Hồ Chí Minh

Là một trong những nhà thờ mang phong cách kiến trúc romanesque đẹp nhất tại Việt Nam. Với sắc hồng rực rõ ở cả bên ngoài và bên trong, nhà thờ còn được mệnh danh là “nhà thờ màu hồng”. Nội thất của nhà thờ thiết kế bề thế và vững chãi.

Bàn thờ chính được làm bằng đá cẩm thạch Ý, các trụ cột thiết kế theo phong cách kiến trúc Gothic, cây thánh giá trên đỉnh tháp đúc bằng đồng, phí bên trong có 5 quả chuông có tổng trọng lượng là 5,5 tấn. Tất cả đã thể hiện sự thành công, sáng tạo trong việc áp dụng kiến trúc La mã cổ đại.

Nhà thờ gỗ ở Kon Tum

Với thiết kế độc đáo, nhà thờ gỗ ở Kon Tum được làm hoàn toàn bằng gỗ kết hợp với lối kiến trúc romanesque và sàn nhà kiểu Tây Nguyên. Đây được xem là một nhà thờ thiết kế mới lạ có điểm nhấn vô cùng khác biệt. Nhà thờ được khởi công xây dựng từ năm 1913, kéo dài đến năm 1918. Dù trải qua bề dày lịch sử với hơn 100 năm. Cho đến nay nhà thờ vẫn không bị hư hỏng vô cùng chắc chắn, nguyện viên với những kiến trúc độc đáo.

Nhà thờ Đức Bà

Nhà thờ Đức Bà được coi là công trình tiêu biểu lâu đời nhất của vùng đất Sài Gòn. Công trình đều tuân theo những chuẩn mực kiến trúc phong cách Roman, đã tạo nên điểm nhấn đặc sắc, vô cùng ấn tượng.

Xem thêm:

Dự Án Thiết Kế Kiến Trúc Nhà Phố 3 Tầng Kiểu Pháp 17x20m

Thiết Kế Kiến Trúc Cổ Điển Châu Âu Biệt Thự 3 Tầng 15x20m

Dự Án Thiết Kế Kiến Trúc Nhà Phố Cổ Điển 3 Tầng 12x20m ở Long Biên

Thiết Kế Kiến Trúc Dinh Thự Tân Cổ Điển Mặt Tiền 11m Starlake

So sánh kiến trúc gothic và roman

Kiến trúc gothic là phong cách thiết kế kéo dài từ giữa thế kỷ 21 đến thế kỷ 16 ở Châu Âu. Tòa nhà phong cách Gothic đặc trưng bởi các không gian hang như sự mở rộng các bức tường bị phá vỡ bởi các cây trắc phủ.

Rất nhiều người thường nhầm lẫn giữa 2 phong cách kiến trúc gothic và roman. Cả 2 phong cách kiến trúc không giống nhau, nhưng có nhiều điểm tương đồng.

Kiến trúc gothic và roman

Sự khác biệt giữa phong cách kiến trúc gothic và Romanesque là tòa nhà của kiến trúc Romanesque có những mái vòm tròn và có những ngọn tháp cùn. Còn kiến trúc gothic có các tháp nhọn.

Bảng so sánh kiến trúc gothic và roman

Với bảng so sánh trên đây chắc hẳn quý vị đã có thể phân biệt được 2 phong cách kiến trúc Gothic và kiến trúc Romanesque.

Hy vọng với những chia sẻ trên đây về kiến trúc Romanesque cùng các công trình kiến trúc romanesque tại Việt Nam, trên thế giới đã giúp quý vị có cái nhìn chân thực nhất về phong cách kiến trúc độc đáo này. Để được tư vấn thêm thông tin hoặc thiết kế nhà ở. Hãy liên hệ Luxurious Design qua số hotline: 0931.921.921 để được hỗ trợ nhanh nhất.

Xem thêm:

Bật Mí 15 Mẫu Biệt Thự Tân Cổ Điển 5 Tầng Đẹp Hút Hồn

Chia Sẻ Những Mẫu Bản Vẽ Nhà Cấp 4 4 Phòng Ngủ Tiện Nghi

91+ Mẫu Thiết Kế Bản Vẽ 3d Nhà Cấp 4 4 Phòng Ngủ Đẹp